Ράμπα
Giannakos Chris (1934)
2003 | 89 x 153 x 600 εκ
Σίδηρος
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
MCA.SMCA.C536
Δωρεά του καλλιτέχνη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Εγκατάσταση
Θέμα: Αφηρημένη σύνθεση, Γλυπτική
Τεχνικές: Γλυπτική
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Ο Chris Giannakos ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του 1970 να φτιάχνει τις «ράμπες» του, με τις οποίες θα απασχοληθεί για περισσότερα από τριάντα χρόνια και θα γίνουν η πιο χαρακτηριστική και αντιπροσωπευτική ενότητα έργων της καλλιτεχνικής του δραστηριότητας. Κατασκευασμένες συνήθως από ξύλο, βίδες, ανοξείδωτο ατσάλι, λαμαρίνες και ενίοτε γυαλί, αποτελούνται κατά κύριο λόγο, από ένα έντονα διαγώνιο στοιχείο και μια υποκείμενη δομή, η οποία είναι ουσιώδες στοιχείο της συνολικής σύνθεσης. Το διαγώνιο αυτό στοιχείο μπορεί δυνητικά να έχει διττή σημασία: μπορεί να ειδωθεί ως άνοδος, αλλά θα μπορούσε να γίνει αντιληπτό και ως κάθοδος. Οι επιρροές τόσο από τον ρωσικό κονστρουκτιβισμό όσο και από τον μινιμαλισμό και τον εξπρεσιονισμό, οι αντιπαραθέσεις των υλικών και οι ποιότητες της υφής τους καθώς και η σημασία που αποδίδει στις νοητικές προεκτάσεις των γεωμετρικών μορφών στον χώρο, συνιστούν πρωταρχικά στοιχεία των αναζητήσεων και των προτάσεών του, κλειδιά για την προσέγγιση και την ερμηνεία της δημιουργίας του. Οι ράμπες του Κρις Γιανάκου δεν είναι απλώς γλυπτικές προτάσεις, αλλά συγγενεύουν με την αρχιτεκτονική, υποβάλλουν την πραγματική κίνηση και επιβάλλονται με ένταση και μνημειακότητα σε εσωτερικά και εξωτερικά περιβάλλοντα, προσομοιάζουν, κάποιες φορές, σε στατικές πλατφόρμες ή θεατρικές σκηνές, ο ρόλος τους είναι περισσότερο συμβολικός παρά πραγματικός. Παρουσιαζόμενες στον πραγματικό χώρο δημιουργούν την αίσθηση μιας ιεροτελεστίας «περάσματος» και «μετάβασης», αναφερόμενες, άμεσα ή έμμεσα, συνειδητά ή υποσυνείδητα, από τα ορφικά μυστήρια μέχρι τις διαδρομές της ανθρώπινης ψυχής όπως αυτές αποτυπώνονται σε βαθμιδωτές κατασκευές αρχαίων πολιτισμών της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσοποταμίας, των Σουμερίων, της Βαβυλώνας και της Αιγύπτου.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Κρις Γιανάκος γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1934. Όταν ήταν έξι μηνών επέστρεψε με την οικογένειά του στην Κρήτη. Τα χρόνια της παραμονής του στο νησί τον σφράγισαν, παρόλο που ακόμα βρισκόταν σε πολύ μικρή ηλικία και η συνείδησή του δεν είχε διαμορφωθεί. Με την επιστροφή του στη Νέα Υόρκη και την ολοκλήρωση του σχολείου, ξεκίνησε σπουδές γραφιστικού σχεδίου στο School of Visual Arts (1952-56), όπου στη συνέχεια δίδαξε ενώ για αρκετά χρόνια εργάστηκε ως ελεύθερος σχεδιαστής. Η επαγγελματική του αυτή ενασχόληση τον έφερε σε επαφή με τις σχεδιαστικές προκλήσεις των ορθογωνίων σχημάτων ενώ τον ενθουσίαζαν οι δομικές αναλογίες της τυπογραφίας με την αρχιτεκτονική. Οι πρώτες εικαστικές του προσπάθειες εντάσσονται στο πλαίσιο του μινιμαλισμού. Τη δεκαετία του 1960, ο Γιανάκος παρουσιάζει ασαμπλάζ και κατασκευές με κουτιά, πειραματίζεται με καλούπια από ρητίνες που παραπέμπουν σε αρχετυπικές μορφές και σταδιακά θυμίζουν αιγυπτιακές πυραμίδες, πραγματοποιεί εγκαταστάσεις και δρώμενα στον δημόσιο χώρο με εφήμερο χαρακτήρα χρησιμοποιώντας λευκές σκόνες και σακιά με αλεύρι. Από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1970 ξεκινάει να φτιάχνει τις «ράμπες» του, οι οποίες θα τον απασχολήσουν για περισσότερα από τριάντα χρόνια και επρόκειτο να γίνουν γνωστές ως η πλέον χαρακτηριστική και αντιπροσωπευτική δουλειά του. Παράλληλα, μια σειρά ζωγραφικών συνθέσεων του με ακρυλικά χρώματα και γραφίτη σε ξύλινες επιφάνειες είναι εμπνευσμένες από τις αντανακλάσεις που δημιουργούνται επάνω στα γυάλινα επίπεδα των κατασκευών του. Στην ενότητα έργων ALPHA Series, επάνω σε επεξεργασμένες ψηφιακά φωτογραφίες αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, μνημείων και αγαλμάτων, επιθέτει αντίστοιχα γεωμετρικά σχήματα, εκφράζοντας εννοιολογικά και συμβολικά, κατά τη δική του ερμηνεία, το θεμελιώδες πνεύμα διαφόρων εκφάνσεων του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο Κρις Γιανάκος έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε ατομικές εκθέσεις στη Νέα Υόρκη, στη Σουηδία, στις Βρυξέλλες, στην Αθήνα, στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκη, κ.ά., συμμετείχε σε σημαντικές διεθνείς διοργανώσεις και ομαδικές εκθέσεις, ενώ έχει εκτελέσει μόνιμες και περιοδικές εγκαταστάσεις έργων του σε δημόσιους χώρους σε ολόκληρο τον κόσμο.