Μενου

Ground Tremor

Oppenheim Dennis (1938-2011)

Μεταπολίτευση (1974-σήμερα)


Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

MCA.MMCA.C594

Δωρεά Αλέξανδρου Ιόλα


ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ

Είδος έργου: Εγκατάσταση


ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ

O Oppenheim, συνεργαζόμενος στα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα με τον E. Kienholz, δημιουργεί έργα που χαρακτηρίζονται από στοιχεία του Nεοντανταϊσμού και τα οποία στη συνέχεια καταστρέφει. Ολόκληρο το έργο του είναι η έκφραση του προσωπικού του προβληματισμού γύρω από το ρόλο της τέχνης και των ορίων της, του καλλιτέχνη και της επικοινωνίας του με το κοινό, σε μία προσπάθεια απομυθοποίησης των μηχανισμών δυτικής ζωής και δημιουργίας συνείδησης. Έτσι, στο τέλος της δεκαετίας του '60, ο Oppenheim, θεωρώντας περιοριστικούς τους χώρους των γκαλερί για το είδος της τέχνης που μπορεί να εκτεθεί εκεί, ασχολείται με τη Land Art, σε περιοχές μάλιστα εκτός κέντρων καλλιτεχνικής ζωής. Στη δεκαετία του '70 η ανάγκη να δημιουργήσει έργα έξω από χωρικούς περιορισμούς και γνωστές συμβάσεις φόρμας τον οδηγεί στη χαρτογράφηση των εσωτερικών χώρων της σκέψης και των εννοιών. Αυτό που τον απασχολεί είναι η αναζήτηση της πρόθεσης πίσω από την καλλιτεχνική πράξη (νοητική-αντιληπτική τέχνη), τα εγκεφαλικά ερεθίσματα που κατευθύνουν τον καλλιτέχνη. H σχέση καλλιτέχνη, καλλιτεχνικού προβληματισμού και κοινού αποτυπώνεται καθαρά στα έργα του με θέμα τον καλλιτέχνη-μαριονέτα, μια μαριονέτα της οποίας οι κινήσεις κατευθύνονται από τα αόρατα νήματα της αγοράς, της συμβατικής αντίληψης για το ρόλο του δημιουργού και του κοινού, του αποδέκτη της τέχνης του. Oι εγκαταστάσεις βίντεο, οι ταινίες, οι δράσεις και τα περιβάλλοντα γίνονται το μέσο για την αποτύπωση αυτού του προβληματισμού. Κυρίαρχο στοιχείο στην όλη καλλιτεχνική δημιουργία του Oppenheim είναι πάντα η προσπάθεια να αποκαλύψει την πράξη της τέχνης στη σύλληψη της: από πού προέρχεται η τέχνη και μέσα από ποιες διεργασίες παράγεται.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ

O Dennis Oppenheim γεννήθηκε το 1938 στην Electric City της Ουάσινγκτον. Μεγάλωσε στο Όκλαντ της Καλιφόρνια, όπου στη συνέχεια σπούδασε στα Πανεπιστήμια Μπέρκλεϊ και Στανφορντ ως το 1965. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου εξέθεσε για πρώτη φορά το 1968. Kυρίαρχο στοιχείο στην όλη καλλιτεχνική δημιουργία του Oppenheim είναι πάντα η προσπάθεια να αποκαλύψει την πράξη της τέχνης στη σύλληψη της: από πού προέρχεται η τέχνη και μέσα από ποιες διεργασίες παράγεται. Oλόκληρο το έργο του είναι η έκφραση του προσωπικού του προβληματισμού γύρω από το ρόλο της τέχνης και των ορίων της, του καλλιτέχνη και της επικοινωνίας του με το κοινό, σε μία προσπάθεια απομυθοποίησης των μηχανισμών δυτικής ζωής και δημιουργίας συνείδησης. Συνεργάστηκε στα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα με τον E. Kienholz και δημιούργησε έργα τα οποία στη συνέχεια κατέστρεψε. Έτσι, στο τέλος της δεκαετίας του '60, ο Oppenheim, θεωρώντας περιοριστικούς τους χώρους των γκαλερί για το είδος της τέχνης που μπορεί να εκτεθεί εκεί, ασχολήθηκε με τη Land Art, σε περιοχές μάλιστα εκτός κέντρων καλλιτεχνικής ζωής. Τη δεκαετία του 1970 η ανάγκη να δημιουργήσει έργα έξω από χωρικούς περιορισμούς και γνωστές συμβάσεις φόρμας τον οδήγησε στη χαρτογράφηση των εσωτερικών χώρων της σκέψης και των εννοιών. Αυτό που τον απασχόλησε είναι η αναζήτηση της πρόθεσης πίσω από την καλλιτεχνική πράξη (νοητική-αντιληπτική τέχνη), τα εγκεφαλικά ερεθίσματα που κατευθύνουν τον καλλιτέχνη. H σχέση καλλιτέχνη, καλλιτεχνικού προβληματισμού και κοινού αποτυπώνεται καθαρά στα έργα του με θέμα τον καλλιτέχνη-μαριονέτα, μια μαριονέτα της οποίας οι κινήσεις κατευθύνονται από τα αόρατα νήματα της αγοράς, της συμβατικής αντίληψης για το ρόλο του δημιουργού και του κοινού, του αποδέκτη της τέχνης του. Το μέσο για την αποτύπωση αυτού του προβληματισμού αποτέλεσαν οι εγκαταστάσεις βίντεο, οι ταινίες, οι δράσεις και τα περιβάλλοντα Στο τέλος της δεκαετίας του '70 ο Oppenheim εγκαινίασε τη σειρά έργων του με τον τίτλο Eργοστάσια. Tα έργα αυτά, με τη μορφή μηχανών, γίνονται η συγκεκριμενοποιημένη έκφραση της ανθρώπινης νοητικής διεργασίας και συνείδησης, σχολιάζοντας συγχρόνως τον δυτικό τρόπο σκέψης και ζωής στη βιομηχανική και μεταβιομηχανική κοινωνία. Πέθανε το 2011 στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης.