Παναγία με βρέφος
Θεόφιλος (Χατζημιχαήλ) (1870 ή 1871-1934)
8.4 x 7.5 εκ
Αυγοτέμπερα σε χαρτόνι
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης | Συλλογή Αλέξανδρου και Δωροθέας Ξύδη
MCA.MMCA.C316
Δωρεά Αλέξανδρου και Δωροθέας Ξύδη
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Έργο ζωγραφικής
Θέμα: Εκκλησιαστικό θέμα, Εκκλησιαστική τέχνη, Ναΐφ τέχνη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Το έργο του Θεόφιλου, πληθωρικό και πολύμορφο, διακρίνεται για την αμεσότητα των συνθέσεων και τον λαϊκότροπο χαρακτήρα του. Η θεματολογία των έργων του περιλαμβάνει θρησκευτικές σκηνές, οι οποίες φέρουν επιρροές από τη βυζαντινή εικονογραφία, ιστορικές σκηνές, μυθολογικά θέματα, προσωπογραφίες ηρώων της αρχαιότητας και της Επανάστασης του 1821, τοπιογραφίες και ηθογραφικές σκηνές. Αναζήτησε τα πρότυπα των συνθέσεων του στη λαϊκή και θρησκευτική εικονογραφία, σε παλιά χαρακτικά και λιθογραφίες, σε φωτογραφίες και ταχυδρομικά δελτάρια. Βασικό στοιχείο των έργων του αποτελεί το χρώματα, το οποίο είναι ζωντανό και έντονο. Αποτυπώνει κάθε λεπτομέρεια του θέματος που θεωρεί ο ίδιο χαρακτηριστική, χωρίς να ενδιαφέρεται για την απόδοση προοπτικής και τις παραδοσιακές αξίες της ακαδημαϊκής ζωγραφικής.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ο Θεόφιλος (Χατζημιχαήλ) γεννήθηκε πιθανόν το 1871 στη Βαρειά της Λέσβου. Ιδιόρρυθμη προσωπικότητα έζησε μεταξύ Λέσβου, Μικράς Ασίας, Πηλίου και Βόλου ασκώντας διάφορα επαγγέλματα, καθώς συχνά λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα του αντιμετωπιζόταν με σκεπτικισμό από τους υπόλοιπους. Έδειξε από νεαρή ηλικία την κλίση του προς τη ζωγραφική, ζωγράφισε σε όλες τις περιοχές από τις οποίες πέρασε και για αυτό τον λόγο σώζονται αρκετά από τα τοιχογραφικά σύνολά του. Καθ’ όλη σχεδόν τη διάρκεια της ζωής του υπήρξε αγνοημένος για το ζωγραφικό του έργο, το οποίο ανέδειξαν ο ζωγράφος Γ. Γουναρόπουλος, ο λογοτέχνης Κ. Ουράνης και ο τεχνοκριτικός Ε. Tériade. Ο τελευταίος μάλιστα φρόντισε να τον γνωρίσει προσωπικά και να τα αγοράσει έργα του. Ωστόσο, η ουσιαστική αναγνώριση της δουλειάς του προέκυψε μετά τον θάνατό του το 1934 όταν η λεγόμενη γενιά του ’30 αναζητούσε το δρόμο προς την παράδοση και η γενιά του ΄40 ανακάλυπτε την αγνότητα του πατριωτισμού στους ήρωές του. Το 1965 με πρωτοβουλία του Ε. Tériade ιδρύθηκε στη Βαρειά της Λέσβου, το Μουσείο Θεόφιλου με έργα της τελευταίας περιόδου της ζωγραφικής του.