Σχέδιο για το Μνημείο της Όλγας Ροζάνοβα
Kliun Ivan (1873-1943)
περ. 1919 | 18.6 x 17.3 εκ
Χαρτί, Μολύβι
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης | Συλλογή Κωστάκη
CC-0217/I.Kliun-/252.80-350
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
Είδος έργου: Σχέδιο
Θέμα: Σχέδια και τυπώματα, Ρωσική πρωτοπορία, Σουπρεματισμός
Τεχνικές: Σχέδιο
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ
Η τεχνική του κολάζ που επιτρέπει στο στοιχείο της υφής να αναπτυχθεί και ενότε απελευθερώνει τη νέα χρωματική επιφάνεια που δημιουργείται, ήταν μια από τις τεχνικές του Βλαντιμίρ Τάτλιν, των ζωγραφικών αναγλύφων της Λιουμπόβ Ποπόβα, των ιδιόμορφων ready made του Ιβάν Πούνι. Είναι γνωστό ότι ο Κλιουν υπήρξε δημιουργός πολλών κυβοφουτουριστικών αναγλύφων και γλυπτών, τα οποία όμως δε διασώθηκαν ούτε καν σε φωτογραφίες. Την εμπειρία του από τα πορίσματα των ζωγραφικών πειραμάτων σε όγκο, που έκανε κατά την κυβοφουτουριστική περίοδο ο Κλιουν την επεξεργάστηκε κατά την περίοδο του Σουπρεματισμού. Ο καλλιτέχνης ήταν ένας από τους πρώτους που σχεδίασαν ιδιόμορφα σουπρεματιστικά γλυπτά. Δυστυχώς, από τις τριαδιάστατες σουπρεματιστικές κατασκευές του δεν κατασκευάστηκε ούτε μία, λόγω οικονομικών δυσκολιών. Τα σχέδια του Κλιουν για σουπρεματιστικές τρισδιάστατες συνθέσεις έφεραν ευκρινώς τη σφραγίδα της καταγωγής τους. Ήταν, πράγματι, σχεδιαστικές ή ζωγραφικές συνθέσεις, που απέκτησαν όγκο. Η μετωπικότητά τους, η οποία φανερώνει την ιδιόμορφη ζωγραφική επιπεδότητα του Κλιουν, η έλλειψη αρχιτεκτονικής σύλληψης σ’ όλη την κατασκευή, ήταν χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου, ο οποίος συνήθιζε να δουλεύει σε μουσαμά ή σε ένα κομμάτι χαρτί. Από την άλλη, ορισμένα από αυτά τα σχέδια θα μπορούσαν να πραγματώσουν μια ιδιόμορφη μη-αντικειμενική γλυπτική. Όταν ο Καζιμίρ Μαλέβιτς ασχολήθηκε με το θέμα της σουπρεματιστικής γλυπτικής, οι δικές του ογκομετρικές κατασκευές έφεραν άλλο χαρακτήρα, έγιναν αρχιτεκτονικά μοντέλα-σχέδια με αρχιτεκτονικές ιδιότητες. Στο σχέδιό του για το Μνημείο στην Όλγα Ροζάνοβα, που έφυγε πρόωρα το Νοέμβριο του 1918, ο Κλιουν χρησιμοποίησε τη σουπρεματιστική κατασκευή για τη δημιουργία μιας συμβολικής εικόνας, η οποία θα έπρεπε να εκφράσει τη βαθιά σκέψη και το χαρακτήρα της δημιουργίας της ταλαντούχας Ρωσίδας καλλιτέχνιδος της πρωτοπορίας.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
Ivan Vasilyevich Kliun (Kliunkov) / Ιβάν Βασιλιεβίτς Κλιουν (Κλιουνκόφ) Ο Ιβάν Βασιλιεβίτς Κλιουν (Κλιουνκόφ) γεννήθηκε το 1873 στο Μπολσίγιε Γκόρκι, της επαρχίας Βλαντιμίρ, ενώ από το 1881 ως το 1892 έζησε μαζί με την οικογένειά του στην Ουκρανία. Τα χρόνια 1892-1893 εργάστηκε ως λογιστής σε εργοστάσιο ζαχάρεως στην επαρχία Βορόνεζ. Την περίοδο 1892-1896 έζησε στην Πολωνία, όπου και παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή για την Προώθηση των Τεχνών της Βαρσοβίας (1896). Το 1898, εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου εργάστηκε ως λογιστής και από το 1900 μαθήτευσε σε διάφορα εργαστήρια, ανάμεσα στα οποία και αυτό του Φιόντορ Ρέρμπεργκ (1903-1906), όπου συνάντησε το Μαλέβιτς. Συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις στη Μόσχα, στην Πετρούπολη, στο Οριόλ και στο Κουρσκ. Την περίοδο 1914-16 δημιούργησε σειρές ανάγλυφων αι γλυπτών στο χώρο. Το 1915, υποστήριξε το Σουπρεματισμό του Μαλέβιτς και τα χρόνια 1915-16 συμμετείχε σε όλες τις μεγάλες εκθέσεις της πρωτοπορίας όπως Τραμ V , 0,10, Το Μαγαζί και στην έκθεση της ομάδας Βαλές Καρό. Το 1918 ορίστηκε διευθυντής του Κεντρικού Γραφείου Εκθέσεων του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών του Λαϊκού Κομισαριάτου Διαφώτισης (ΙΖΟ ΝΑΡΚΟΜΠΡΟΣ), τα χρόνια 1918-21 ήταν Καθηγητής Ζωγραφικής στα Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (ΣΒΟΜΑΣ), στα Ανώτερα Κρατικά Καλλιτεχνικά και Τεχνικά Εργαστήρια (ΒΧΟΥΤΕΜΑΣ) και κατά την περίοδο 1920-21 ήταν μέλος του Ινστιτούτου Καλλιτεχνικής Παιδείας (ΙΝΧΟΥΚ). Στις δεκαετίες 1920-1930 δημιούργησε μια σειρά νεκρών φύσεων με γεωμετρικές φόρμες και χρωματικούς συνδυασμούς. Το 1922, παρουσίασε έργα του στην Πρώτη Έκθεση Ρωσικής Τέχνης στην Γκαλερί βαν Ντίμεν στο Βερολίνο. Κατά το διάστημα 1923-30 σχεδίασε μια σειρά φουτουριστικών εκδόσεων και το 1925 στράφηκε στον Πουρισμό. Το 1936, ζωγράφισε μία μνημειακή σύνθεση για τον προθάλαμο του Πανρωσικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Αλιείας και Ωκεανογραφίας με τίτλο Η Ζωή στη Θάλασσα. Πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 1943.