Marrickville / Silent Agreements | Emmanuel Angelicas

Πληροφορίες

• Διάρκεια: 19/10/2023-11/02/2024
• Ώρες λειτουργίας: ΤΡ | ΤΕ | ΠΑ |ΣΑ | ΚΥ > 10:00-18:00, ΠΕ 12:00-20:00
• Χώρος:  MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Καλλιτέχνης

Emmanuel Angelicas

Επιμέλεια

Ηρακλής Παπαϊωάννου

Συνδιοργάνωση: MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Το 1998 ο Emmanuel Angelicas και έξη ακόμη μέλη της Αυστραλιανής φωτογραφικής κοινότητας συμμετείχαν στην ομαδική έκθεση Μοναχικό Ημισφαίριο στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο του διεθνούς φεστιβάλ Photosynkyria. Κανείς τότε δεν μπορούσε να φανταστεί ότι εικοσιπέντε χρόνια μετά ο Angelicas θα παρουσίαζε μια αναδρομικού χαρακτήρα έκθεση στο ίδιο μουσείο, αποτιμώντας το έργο του στο Marrickville που είχε στο μεταξύ συμπληρώσει πενήντα ολόκληρα χρόνια. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έλεγε πως γυρίζουμε πάντα την ίδια ταινία, επιστρέφουμε δηλαδή στο ίδιο εσωτερικό ερώτημα ή ερέθισμα. Σε παρόμοιο πνεύμα, ο Angelicas φωτογραφίζει, μεταξύ άλλων, από παιδί τον ίδιο Δυτικό Δήμο του Σίδνεϋ, τη γειτονιά μεταναστών όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Τα έργα του, απαράλλαχτα τετράγωνα και ασπρόμαυρα, ταλαντεύονται ανάμεσα στον κόσμο των μεταναστών πρώτης γενιάς, που ορίζεται με αυστηρούς κώδικες και τυπικά, και στον ρευστό κόσμο της δεύτερης γενιάς· ανάμεσα στο παραδοσιακό και το σύγχρονο, αυτό που δεσμεύεται από άγραφους κανόνες κι εκείνο που κινείται, φανερά ή υπόγεια, πέρα από κοινωνικά καλούπια και αναστολές. Έτσι, εικόνες από τον στενό πυρήνα της οικογένειας εναλλάσσονται με άλλες που αφήνουν μια γεύση αισθησιασμού, βίας, διάρρηξης της κανονικότητας, πολύτροπης διαφορετικότητας. Στα πορτρέτα του συνυπάρχουν η λαχτάρα για ζωή και η ακαμψία του θανάτου, αυτό που φαίνεται και αυτό που λανθάνει, αυτό που οι άνθρωποι είναι και αυτό που ίσως θα ήθελαν να είναι, ενίοτε και η μεταβλητή απόσταση ανάμεσα στα δυο. H μετωπικότητα των φωτογραφιών, με τη σχεδόν ωμή αμεσότητα, είναι μερικώς παραπλανητική. Κάτω από αυτή τη σύμβαση αντικειμενικότητας, ψηλαφεί κανείς μια ζωηρή κατάφαση προς τη ζωή ως φαινόμενο απρόβλεπτο, ευγενικό όσο και τραχύ, που εκπλήσσει και αντιστέκεται στις εύκολες και ανώδυνες κατατάξεις.

Σε μια περίοδο που έχει θεοποιήσει την παγκοσμιοποίηση οι φωτογραφίες του Angelicas εξετάζουν προσεκτικά τις λεπτές, ανεξάντλητες αποχρώσεις του τοπικού, θυμίζοντας τον Αμερικανό ιδιοφυή και αντισυμβατικό μουσικό Frank Zappa που σημείωνε πως «όταν κάτι είναι βαθιά προσωπικό γίνεται οικουμενικό». Κάπως έτσι, γίνεται φανερό ότι ο Angelicas δεν αρκείται στην έντεχνη τεκμηρίωση μιας κοινότητας μεταναστών του Σίδνεϋ ή μιας αόριστα σύγχρονης αυστραλιανής ταυτότητας. Σκαλίζει βαθύτερα για να εκμαιεύσει πράγματα συχνά κρυμμένα, με σταθερό σχεδόν φόντο την υπαρξιακή μοναχικότητα. Το Marrickville όμως για τον Angelicas ως έργο είναι αναπόδραστα και μια λοξή ματιά σε μισό αιώνα χρόνου από τη δική του κλεψύδρα, στα ανθρώπινα σταυροδρόμια που διέσχισε τολμηρά μέσα από «σιωπηλές συμφωνίες», αποκτώντας πρόσβαση σε κόσμους συχνά ιδιωτικούς. Χάρη στη γενναιόδωρη δωρεά του Emmanuel, ο μισός αυτός αιώνας ζωής του Marrickville θα συνεχίσει να ζωντανεύει με τα πενήντα αυτά φωτογραφικά έργα μέσα πλέον από τη μόνιμη συλλογή του MOMus – Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.